IP PBX

 

İnternet sayesinde günümüzde, dünyadaki tüm bilgisayarların birbirine bağlı olduğunu düşünebiliriz. Aslında İnternet, dünyayı saran bir bilgisayar ağıdır. Bu ağın temelinde de TCP/IP protokolü var ve bu protokol yardımıyla her bilgisayar bir kimlik numarasına yani IP adresine sahip oluyor. Bu noktadan hareketle kullandığımız çevre birimlerin de birer IP numarasına sahip olması ve böylece bilgisayar ağlarında ortak olarak kullanılması fikri ortaya çıkmıştır. İşte IP PBX olarak anılan IP santraller de bu fikrin ürünlerinden biridir.

 

Belli bir düzeyin üstündeki her kurum kendi santralini kurmak ve böylece kurum içinde bir düzen içerisinde hızlı iletişimi sağlamak ister. Bu santral, kurum için gerekli düzeni sağlar ve iletişimin kolayca yapılmasına yardımcı olur. Ancak bu santralin maliyetinin kurum için de büyük masraflara sebep olacağı da bir gerçektir.

 

IP santraller bilinen PBX santralin internet bağlantısıyla buluşturulmasıyla oluşan ve bu sayede görüşme maliyetlerinde çok büyük miktarda düşüş sağlayan sayısal santrallerdir. Söylediğimiz gibi bu teknolojide de diğer yeni teknolojilerdeki gibi bir sayısallaştırma söz konusu.

 

Ayrıca maliyetlerde düşüş sağlaması da sadece temel faydalarından biridir. Bunun yanında pek çok ek imkan da sağlamaktadır.

 

IP PBX’İN YAPISI, ÇALIŞMASI

 

Bir kurumun kendi IP PBX santralini kurup kullanacağını düşünelim. Bildiğimiz telefon hatları analog olarak çalışan hatlardır. Bu hatlarda ses sayısal olarak aktarılmaz, bitlere dönüştürülmez. Bu yüzden öncelikle hatlara gelen çağrılar öncelikle sayısal bilgiye dönüştürülmelidir. Bunun sebebi IP PBX’ in internet aracılığıyla iletişimi sağlayacak olması ve internet ortamında bilginin sayısal olarak aktarılacak olmasıdır. Bu işlem için bir sunucu bilgisayarın kullanılması gerekir. Bu sunucu bilgisayar üzerine analog hattaki sinyalleri sayısal veriye dönüştüren FXO adında bir kart takılır. Bu kartın dönüştürdüğü sinyaller sunucu tarafından kurumun ağına iletilir. Ağdan, bağlı olan IP telefonlara iletilebilir. Bu işlem için IP telefonların, ağ üzerinde paylaşımlı kullanılabilen diğer aygıtlar gibi sunucu bilgisayara tanıtılmış olması ve sunucu ile aralarında iletişimin olması gerekir.

 

Sunucu bilgisayarda sinyaller sayısallaştırıldıktan sonra ağ üzerinde standart veri iletimi yöntemiyle çağrının geldiği telefona iletilir. Bu telefon herhangi bir yerde bulunan ve internete bağlı olan herhangi bir IP telefon olabilir. Kuruma gelen çağrı sunucu aracılığıyla sayısallaştırılıp ağa iletildikten sonra bir modem yardımıyla internete aktarılıp herhangi bir yerdeki internete bağlı olan IP telefona aktarılabilir. Bunun için bu IP telefonun kurumun sunucusuna kaydedilmiş ve konfigürasyonunun gerektiği gibi yapılmış olması yeterlidir. İşte bu olanaklar kurumun iletişiminde çok büyük kolaylıklar sağlar.  Kurum çalışanları internet olan herhangi bir yerden IP telefonunu internete bağlayarak görüşmelerini kuruma bağlı olarak yapabilir, kendilerine gelen çağrıları yanıtlayabilir. Böylece çalışanlar mekana bağlı olmaksızın görüşmelerini sürdürür. Ayrıca kurum farklı yerlerdeki şubelerini ya da bölümlerini birbirine kolayca bağlayabilir, dinlenme riskini de en aza indirebilir.

 

IP PBX yapısından yalnızca IP telefon yardımıyla faydalanmak zorunlu değil. Softphone genel adıyla anılan özel bilgisayar uygulamaları sayesinde mikrofonunuzun aldığı sesleri bağlandığınız santrale ya da IP telefona gönderebilirsiniz. Bu tip uygulamalar oldukça yaygınlaşmaktadır.

 

IP PBX’ in bağlı olduğu sunucu bilgisayarın sayısallaştırdığı sinyaller 64 KB’lık paketler halinde ağ üzerinde iletilir. Bu genel olarak söylenen boyuttur ancak bazı kontrol ekleriyle 80 KB’lık paketlerle iletişimin sağlandığını söyleyebiliriz. Bu paket boyutu günümüzdeki internet bant genişliğinde sorunsuz çalışmayı sağlayabilecek bir boyuttur.

 

IP PBX, sinyallerin sayısallaştırılmasıyla oluşan bir yapı olduğundan akla gelen ya da gelmeyen pek çok gelişime açıktır çünkü artık elimizde 1 ve 0’ lardan oluşan bir veri vardır. Nitekim IP PBX’ ler sunucu bilgisayar üzerine kurulan özel yazılımlar ile pek çok nitelik kazanabilir. Bunlardan bazıları çağrıların yönlendirilmesi,  ayrıntılı çağrı kayıtları, faks algılama, yüzlerce saate varan görüşme kaydıdır.

IP PBX’İN AVANTAJLARI, DEZAVANTAJLARI

 

 

IP PBX’ ler yazılım tabanlı bir santral olduğu için gelişime açık bir yapıdadır.  Yazılım tabanlı olması sayesinde iç hat kullanıcı sayısı çok esnektir ve port sayısı çok fazladır. PBX yapısında ise iç hat port sayısı fiziksel portlar ile sınırlıdır.

 

IP PBX’ te dış hat port sayısı, IP PBX yapısından bağımsız olarak kutu eklenerek istenildiği kadar artırılabilir. Örneğin; 1 PRI’ dan 1000 PRI’ ya kadar hat bağlanabilir. 1 PRI’ ya 30 hat bağlanabilir. PBX yapısında ise dış hat port sayısı fiziksel port sayısına bağlıdır. Dış hat port sayısı artırılmak istenirse PBX değişimine gitmek gerekebilir.

 

IP PBX bilgi işlem kadroları tarafından yönetilebilir. PBX ise ayrı PBX ve telefon sorumluları tarafından yönetilmelidir.

 

IP telefonların login/logout özelliği ile istenilen telefona giriş yapılarak taşınabilme kolaylığı sağlanabilir. Örneğin; İstanbul’daki kullanıcı Ankara’daki telefona giriş yaparak kendi telefonu gibi kullanabilir. PBX’ te ise telefon değişikliği için (taşınma, yeni personel katılımı gibi sebeplerden ötürü) yeni kablolama ve santral tanımlaması gerekmektedir.

 

Tahmin edilebileceği gibi, IP telefonlar üzerinde TCP/IP uygulamaları çalıştırılabilir.

 

IP PBX’ in yazılım tabanlı olmasının yardımıyla ses mesajları SMS ya da e-posta gibi araçlarla istenilen yerlere aktarılabilir. Yazılım ile çağrı merkezi yönetimi kolayca ve etkili bir şekilde yapılabilmektedir. Birçok hastane randevu işlemlerini, bankalar telefonla bankacılık işlemlerini, orta ve büyük ölçekli kurumlar müşterileriyle olan iletişimlerini IP PBX yazılımları ile gerçekleştirmektedir. IP PBX yazılımları ihtiyaca göre programlanabilip minimum iş yükü ve hata,  maksimum müşteri memnuniyeti ve performans sağlamaktadır.

 

IP PBX ile fazladan santral yatırımlarına gerek kalmaz. Tüm bölgeler merkezi santrali kullanabilir.

 

IP PBX ses ve veri trafiğini tek bir ağ üzerinden yönetmeyi sağlar. Bu altyapı konusunda maliyet azalması sağlar. Bu, santraldeki güncellemelerin yapılmasını da kolaylaştırır.

 

Bir Fortune 500 firmasının telekom hizmetleri için yılda 116 milyon USD harcadığını düşünürsek iletişim masraflarının ne kadar önemli olduğu anlaşılabilir. Telekom maliyetlerinin ilk üçte yer aldığını söyleyebiliriz. CIO’ lar, IP PBX yardımıyla aylık olarak 1000 USD’ den milyon dolarlara kadar tasarruf yapılabileceğini belirtiyorlar.

 

IP PBX’ in bir sakıncası elektrik bağımlılığı diyebiliriz. Elektriğin olmadığı zamanlarda jeneratörünüz varsa IP PBX’ i kullanabiliyorsunuz. Bu yüzden birçok kurum acil durumlar için analog hatları kullanmaya devam ediyor.

 

IP PBX’ te ses sayısallaştırılarak ağ üzerinden iletildiğinden ses kalitesi ağın bant genişliğine ve bağlantı hızına göre değişebiliyor. Ağdaki sorunların ses kalitesini etkilemesi sorunlara yol açabiliyor. Zaman zaman gecikmelerin olması da muhtemel. Bu yüzden IP PBX için yüksek kaliteli bir ağ yapısının olması gerekiyor.

 

IP PBX yeni yeni tanınan bir teknoloji olduğundan şu an pek çok kurum için fazla bir maliyet. Bunun yanında kullanım için iyi bir eğitim süreci de gerekiyor. Bu da IP PBX’in dezavantajlarından biri.

 

Peki ya güvenlik konusu? IP PBX güvenli bir VPN ile şifrelenerek daha güvenli hale getirilebilir. Ancak geçmişte yapılan bazı araştırmalara göre standart veriler için uygulanan güvenlik önlemleri IP PBX için iletim hattında yeterli olmayabiliyor. Geleneksel güvenlik duvarlarının gecikmelere neden olabileceği de araştırmaların sonuçlarından biri. Sayısal olarak iletim yapıldığından çeşitli saldırılarla iletişimin etkilenebileceğini söylememiz mümkün. Yani virüsler IP PBX’ i etkileyebilir. Bunun için önlemler alınmalı ancak gecikmeler de olabildiğince azaltılmalı. Sonuç olarak; IP PBX güvenliğinin klasik veri güvenliğinden daha farklı bir şekilde ele alınarak çözülmeye çalışılması şart.

Firmamız her marka IP santrallerin kurulumunu yapabilmektedir.